Informacja Administratora

Na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), Dz. U. UE. L. 2016.119.1 z dnia 4 maja 2016r., dalej RODO informuję:
1. dane Administratora i Inspektora Ochrony Danych znajdują się w linku „Ochrona danych osobowych”,
2. Pana/Pani dane osobowe w postaci adresu IP, są przetwarzane w celu udostępniania strony internetowej oraz wypełnienia obowiązków prawnych spoczywających na administratorze(art.6 ust.1 lit.c RODO),
3. jeżeli korzysta Pan/Pani z odnośnika na stronie będącego adresem e-mail placówki to zgadza się Pan/Pani na przetwarzanie danych w celu udzielenia odpowiedzi,
4. dane osobowe mogą być przekazywane organom państwowym, organom ochrony prawnej (Policja, Prokuratura, Sąd) lub organom samorządu terytorialnego w związku z prowadzonym postępowaniem,
5. Pana/Pani dane osobowe nie będą przekazywane do państwa trzeciego ani do organizacji międzynarodowej,
6. Pana/Pani dane osobowe będą przetwarzane wyłącznie przez okres i w zakresie niezbędnym do realizacji celu przetwarzania,
7. przysługuje Panu/Pani prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania,
8. ma Pan/Pani prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych,
9. podanie przez Pana/Panią danych osobowych jest fakultatywne (dobrowolne) w celu udostępnienia strony internetowej,
10. Pana/Pani dane osobowe nie będą podlegały zautomatyzowanym procesom podejmowania decyzji przez Administratora, w tym profilowaniu.
zamknij

Biblioteka w czasch pandemii

Władysław Reymont

96 rocznica przyznania Literackiej Nagrody Nobla

Władysław Reymont – urodził się 7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich. Był wybitnym polskim pisarzem. Laureat literackiej nagrody Nobla za epopeję „Chłopi”, którą otrzymał w 1924 roku. Tworzył w epoce młodopolskiej. Uczył się w warszawskiej Szkole Niedzielno-Rzemieślniczej. Następnie zdobył zawód krawca. W latach 1884-1889 Władysław Reymont pracował jako aktor w wędrownych teatrach. W 1894 r. osiedlił się w Warszawie i zaczął zajmować się dziennikarstwem oraz pisaniem. Pod koniec lat 90. XIX wieku podróżował po Europie. W tym czasie napisał „Pielgrzymkę do Jasnej Góry”, „Komediantkę”, „Fermenty”. Zaczął też zbierać materiały do „Ziemi obiecanej”, którą wydał w 1899 r. Rok później Reymont uległ wypadkowi kolejowemu, miał m.in. złamane 12 żeber. Dostał jednak bardzo wysokie odszkodowanie, dzięki czemu mógł wreszcie zdobyć niezależność finansową. W 1902 r. poślubił Aurelię Szabłowską. Wkrótce potem powstało arcydzieło Władysława Reymonta, wydawana w latach 1904-1909 czterotomowa epicka powieść „Chłopi”. W 1924 r. Reymont wydał swoją ostatnią powieść, „Bunt”. Zmarł 5 grudnia 1925 r. w Warszawie. (biografia24.pl)

opracował: Piotr Gołębiowski

Stanisław Staszic – 265. rocznica urodzin

Urodził się 16 listopada 1755 r. w Pile, w rodzinie mieszczańskiej. Jego ojciec i dziad byli burmistrzami w rodzinnym mieście. Staszic pobierał naukę w Poznaniu, przyjął święcenia kapłańskie, a następnie studiował we Francji i w Niemczech. Swoje poglądy polityczne przedstawił w "Przestrogach dla Polski". Ratunek dla ojczyzny widział w silnych, centralistycznych rządach. " użyteczniejszą narodowi naszemu byłaby w tym razie absolutna monarchia, jak zła Rzeczpospolita. Bo pierwsza naród Polaków zachowa" - pisał w 1790 r. "Przestrogach". Staszic nie był jedynie teoretykiem w dziedzinie polityki. Sam realizował swoje idee na gruncie społecznym. W 1816 r. założył Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie. Było ono swego rodzaju spółdzielnią zrzeszająca początkowo ponad 300 gospodarzy. Chłopi zostali zwolnieni z pańszczyzny, każdy posiadał własne gospodarstwo. Wszyscy byli zobowiązani do wzajemnej pomocy, szczególnie w wypadku klęsk żywiołowych. W wielkiej polityce wspierał reformy Sejmu Czteroletniego, które miały na celu wzmocnienie polityczne, gospodarcze i militarne Rzeczpospolitej. W latach 1807 - 1824 zajmował się edukacją. Był członkiem Izby Edukacyjnej, Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Współtworzył warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Ufundował jego siedzibę i przewodniczył mu od 1807 r. Był współorganizatorem Uniwersytetu Warszawskiego w 1816 r. i Akademii Górniczej w Kielcach. Przyczynił się do rozwoju przemysłu i górnictwa. Nie tylko inicjował powstanie Staropolskiego Okręgu Przemysłowego w Świętokrzyskim czy odnowienie tradycji górnictwa węgla kamiennego na terenie dzisiejszej Dąbrowy Górniczej, ale sam zajmował się badaniami geologicznymi. Uważany jest za pierwszego polskiego geologa. W 1815 r. wydał dzieło "O ziemiorództwie Karpatów". Stanisław Staszic zmarł w Warszawie 20 stycznia 1826 r

opracował: Piotr Gołębiowski

George Bernard Shaw – 70. rocznica śmierci

George Bernard Shaw – urodził się w 1856 roku w Dublinie. Dramaturg, prozaik, krytyk literacki. Był synem urzędnika cierpiącego na alkoholizm. W wieku 16 lat podjął pracę jako urzędnik w firmie zajmującą się handlem nieruchomościami. W 1876 roku udał się wraz z matką i jej konkubentem do Londynu, gdzie miały miejsce jego początki pisarskie. Nie były to początki udane, jego pierwsze sztuki nie spotkały się z ciepłym przyjęciem przez krytyków jaki i czytelników. Pierwsze jego dzieło o którym zrobiło się głośno to „Kandydy” wydane w 1903 roku. Rok później stworzył w londyńskim Royal Court Theatre, tzw. scenę idei, która była tak naprawdę teatrem autorskim Shawa. Wybuch pierwszej wojny światowej przyczynił się do powstania artykułu: „Wojna z punktu widzenia zdrowego rozsądku”, w którym to skłania się on do filozofii pacyfistycznej i wyśmiewa z fanatycznego patriotyzmu zarówno Niemiec jak i Anglików. Przysporzyło mu to wielu wrogów jak i zwolenników. Za swój artykuł został wydalony z ekskluzywnego klubu Dramaturgów. George Bernard Shaw jest zdobywcą Oskara w kategorii „najlepszy scenariusz adoptowany” za film „Pygmalion”, a także wyróżniony nagrodą Nobla w dziedzinie literatury. Zmarł w 1950 w Ayot St. Lawrence.

opracował: Piotr Gołębiowski

Bolesław Leśmian – 83. rocznica śmierci

Bolesław Leśmian – a raczej: Bolesław Leman – polski poeta urodzony 22 stycznia 1877 r. w Warszawie. Leśmian był czołowym przedstawicielem okresu dwudziestolecia międzywojennego. Miał żydowskie korzenie. Ojciec Leśmiana pochodził z księgarskiej, a matka z prawniczej rodziny. Dzieciństwo i młodość poeta spędził na Ukrainie. Ukończył prawo na Uniwersytecie Świętego Włodzimierza w Kijowie. W 1901 r. wyjechał do Warszawy. Podróżował po Europie. W Paryżu poślubił malarkę, Zofię Chylińską, która urodziła mu dwie córki. Po powrocie do Polski Leśmian rozpoczął współpracę z pismem „Chimera”, a następnie tworzył Teatr Artystyczny w Warszawie. Wydał powieść „Przygody Sindbada Żeglarza”. Po zakończeniu I wojny światowej pracował jako rejent w Hrubieszowie. W 1920 r. wydał tom poezji „Łąka”. Bolesław Leśmian został członkiem Polskiej Akademii Literatury w 1933 r. Poeta umarł na serce 5 listopada 1937 r. w Warszawie.

opracował: Piotr Gołębiowski

Zbigniew Herbert – 96. rocznica urodzin

Zbigniew Herbert urodzony 29 października 1924 we Lwowie, zmarły 28 lipca 1998 w Warszawie – polski poeta, dramatopisarz, eseista. W czasie II wojny światowej był członkiem Armii Krajowej, walczył w obronie Lwowa. Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego. Debiutował w 1956 roku tomem wierszy Struna światła; inne ważne dzieła poety to m.in.: Pan Cogito (1974), Raport z oblężonego miasta (1983), Epilog burzy (1998). Poezja Herberta jest głęboko zakorzeniona w tradycji europejskiej, często odwołuje się do antycznej mitologii, dzieł filozoficznych i historii. Świadectwem jego wielkiego rozeznania w tej materii jest m.in. cykl esejów Barbarzyńca w ogrodzie (1962). Jednym z charakterystycznych motywów dla poezji Herberta jest postać Pana Cogito, uosabiająca inteligentnego i wrażliwego człowieka przeżywającego moralne dylematy, nie umiejącego poradzić sobie we współczesnym świecie. Życiorys Herberta sytuuje się w jednym z najtrudniejszych okresów w historii Polski (II wojna światowa, okres PRL), jednak poeta nigdy nie ugiął się wobec nacisków komunistycznych władz, jego biografia jest pięknym świadectwem ludzkiej niezłomności w czasach moralnego zniewolenia. W latach 80-tych stał się ikoną opozycji politycznej. Herbert był niezwykle błyskotliwym rozmówcą, często określa się go mianem moralisty i wielkiego intelektualisty.

opracował: Piotr Gołębiowski

Maria Kuncewiczowa – 125. rocznica urodzin

Maria Kuncewiczowa to pisarka, eseistka i tłumaczka. Wykładała na Uniwersytecie Chicagowskim. Należała do międzynarodowego stowarzyszenie pisarzy PEN-Clubu. Urodziła się 30 października 1895 roku w Samarze. Zmarła 15 lipca 1989 roku w Lublinie. Przez 6 lat uczyła się na pensji. Następnie wyjechała do Francji, gdzie studiowała literaturę francuską. Po powrocie do Polski rozpoczęła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, później kontynuowała studia w Warszawie. Maria pracowała jako tłumaczka w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pisała również do gazet, takich jak: „Bluszcz”, „Kobieta współczesna” i „Wiadomości Literackie”. Wybrankiem jej serca został eseista, polityk i prawnik Jerzy Kuncewicz. Para pobrała się, a rok po ślubie na świat przyszedł ich syn, Witold. Po wybuchu II wojny światowej rodzina mieszkała we Francji, później w Anglii i w Stanach Zjednoczonych. Maria Kuncewicza zadebiutowała opowiadaniem Bursztyny opublikowanym w „Pro Arte et Studio”. Napisała pierwszą polską powieść radiową Dni powszednie państwa Kowalskich. Jest również autorką utworu Przymierze z dzieckiem, poruszającego temat macierzyństwa. Pozycja ta uznawana jest za pierwszy istotny utwór, który zawiera cechy dojrzałego pisarstwa Marii. Natomiast najważniejszym dziełem w jej dorobku jest Cudzoziemka, będąca portretem psychologicznym kobiety, która znajduje się u kresu życia. Fabuła utworu pełna jest retrospekcji i dygresji główniej bohaterki – Róży Żabczyńskiej. Na podstawie książki został nakręcony film o tym samym tytule. Maria Kuncewiczowa została uhonorowana licznymi nagrodami.

opracował: Piotr Gołębiowski

Fryderyk Chopin – 171. rocznica śmierci

Fryderyk Franciszek Chopin – jego metrykalna data urodzenia to 22 luty 1810 roku, choć jak  twierdziła rodzina Fryderyka prawdziwą datą urodzin był 1 marca 1810 roku.

Urodził się on w Żelazowej Woli, był synem francuskiego emigranta Mikołaja Chopina, który pracował jako nauczyciel i wychowawca dzieci w rodzinnej miejscowości Fryderyka.

Muzyczny talent Fryderyka objawił się stosunkowo wcześnie, porównywano go z geniuszem Mozarta. Po ukończeniu studiów udał się na wycieczkę do Wiednia, gdzie dwukrotnie występował     w wystąpił Kärtnerthortheater odnosząc wielki sukces i zaskarbiając sympatię  u publiczności.

W 1830 roku Chopin na zawsze opuścił Polskę. W 1836 roku zaczął poważnie chorować na gruźlicę, z roku na rok jego stan się pogarszał. Najbliższym świadkiem ostatnich tygodni życia i śmierci Fryderyka Chopina był jego przyjaciel, Aleksander Jełowicki, powstaniec listopadowy, działacz emigracyjny we Francji, później zakonnik i spowiednik.

opracował: Piotr Gołębiowski

Maria Skłodowska-Curie – 153. rocznica urodzin

Maria Salomea Skłodowska-Curie na świat przyszła 7 listopada 1867 roku w Warszawie. Chemik, fizyk polskiego pochodzenia, prekursorka radiochemii, dwukrotnie odznaczoną nagrodą Nobla. Na świat przyszła w rodzinie mającej tradycje nauczycielskie. Jej ojciec jak i dziadek byli nauczycielami, ojciec do tego sprawował funkcję dyrektora w dwóch warszawskich gimnazjach. Matka sprawowała pieczę nad żeńską pensją dla dziewcząt wywodzących się z dobrych rodzin. Po ukończeniu gimnazjum została guwernantką. Po rozstaniu ze swym narzeczonym, wyjechała do Paryża, gdzie udało się jej zdać egzaminy na elitarny wydział fizyki i chemii Sorbony. Na tej uczelni zdobyła tytuł licencjata zarówno chemii jak i matematyki., poznała tam też swojego męża Pierre’a Curie, którego poślubiła w 1895 roku. W 8 lat później została pierwszą w historii kobietą z tytułem doktora fizyki, rok ten przyniósł jej również nagrodę Nobla. Po otrzymaniu tej nagrody Maria otwiera swoje własne laboratorium, w którym sprawuje funkcję kierownika badań. W roku 1911 otrzymała drugą Nagrodę Nobla, co zaowocowało pieniędzmi z rządu francuskiego na budowę prywatnego Instytutu Radowego. Po I wojnie światowej nadal szefowała swojemu instytutowi, a także jeździła po świecie pomagając w leczeniu nowotworów. Zmarła 4 lipca 1934 roku w alpejskiej klinice Sancellemoz w Passy.

opracował: Piotr Gołębiowski

Zofia Nałkowska – 136. rocznica urodzin

Zofia Nałkowska – przyszła na świat w Warszawie w 1884 roku. Polska pisarka, poetka, publicystka. Była córką Władysława Nałkowskiego, autora wielu podręczników dotyczących geografii. Jej literacki debiut przypadł na rok 1898, miał miejsce na łamach Przeglądu Tygodniowego. Nałkowska była absolwentką tzw. Latającego Uniwersytetu, członkinią wielu kobiecych organizacji. Dwukrotnie zamężna. Pracowała między innymi w biurze propagandy zagranicznej. Wchodziła w skład Głównej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich, na skutek tej działalności powstało jedno z bardziej poczytnych opowiadań – „Medaliony”. Zmarła na skutek wylewu krwi do mózgu w roku 1954.

opracował: Piotr Gołębiowski